Binnen de hightech wordt er veel samengewerkt. Bijvoorbeeld met universiteiten, IT-specialisten of onderzoeksinstellingen. Je hebt nu eenmaal, zeker in een snel veranderende branche als de hightech, niet altijd alle specifieke kennis zelf in huis. Maar als er tijdens zo’n samenwerking een uitvinding wordt gedaan, wie heeft er dan recht op het octrooi?
Wat zegt de octrooiwet?
In Nederland hebben we te maken met de Rijksoctrooiwet. Die geeft al veel duidelijkheid. Binnen die wet kent men de uitvinder en de aanvrager. De uitvinder is degene die iets bedenkt en de aanvrager is de rechthebbende die de octrooiaanvraag indient.
Doet jouw medewerker een uitvinding, dan is in veel gevallen jouw bedrijf de aanvrager en daarmee heb je recht op het octrooi. Maar als een medewerker van een toeleverancier waar je mee werkt, bijvoorbeeld een software-expert of een universiteit, iets bedenkt dan kan die medewerker of het bedrijf of de universiteit recht op het octrooi hebben. Terwijl je juist zelf het octrooi in handen wilde hebben. Hoe je dat voorkomt? Leg vooraf in een contract vast, wie waar recht op heeft in het geval van een octrooiaanvraag. Doe je dat niet dan heeft de bedenker of diens werkgever recht op het octrooi.
Slimme afspraken bij samenwerking
De kans dat je in de hightech aan een innovatie werkt samen met een universiteit of onderzoeksinstelling is vrij aannemelijk. Technologie is complex en vergt vaak meerde specialisten. De wetgeving bepaalt in dat geval dat de onderzoekinstelling of universiteit recht op het octrooi heeft, als een van jouw ingehuurde specialisten iets bedenkt. Dat kan anders, mits je dat vooraf vastlegt in een contract. Je kunt er ook voor kiezen om gezamenlijk een octrooi aan te vragen.
Hou er rekening mee dat het proces van indienen tot verkrijgen van een octrooi zomaar drie tot zes jaar kan duren. Maak dus afspraken die houdbaar zijn voor een langere periode. Wat gebeurt er bij overname van een van de partijen, wat doen we bij faillissement, wat als we er samen niet uitkomen?
Octrooi voegt waarde toe
Een logische keuze in het maken van de afspraken is: “wie betaalt, bepaalt”. Dus ben je degene die de experts inhuurt, dan is het ook logisch om overeen te komen dat je het octrooi aanvraagt en de rechten krijgt. Een octrooi op een innovatie voegt namelijk waarde toe. Je hebt het alleenrecht en kunt het geld terugverdienen met jouw uitvinding. Ook maakt een octrooi jouw bedrijf interessanter voor investeerders.
Die waarde is er echter pas als de rechten op jouw naam staan. Wil je als bedrijf vruchten plukken van een innovatie door een octrooi, dan moet je dus heel bewust afspraken maken. Zie het als een onderhandeling waarin voorwaarden over en weer worden neergelegd en worden vastgelegd in een contract.
Gezamenlijke octrooiaanvraag
Een gezamenlijke octrooiaanvraag is een optie, maar wordt minder vaak gekozen. En dat is niet voor niets. In het begin gaat het meestal wel goed. Problemen ontstaan vaak op het moment dat er keuzes gemaakt moeten worden. Bijvoorbeeld in welke landen je de octrooiaanvraag gaat voortzetten of voor hoe lang je het octrooi in stand wilt houden.
De ene partij ziet misschien wel potentie in de hightechindustrie in de Verenigde Staten, terwijl de andere partij daar helemaal geen interesse in heeft en er niet voor wil betalen. Je kunt dan vooraf afspreken dat de partij die als enige in een bepaald land wil beschermen, de kosten op zich neemt en dan ook de rechten in dat land heeft.
Een mogelijkheid is ook dat de ander een octrooi aanvraagt en je een licentie op het octrooi verleent. Een licentie om de geoctrooieerde uitvinding toe te passen kan waarde voor je hebben. Met een exclusieve licentie beding je bovendien om de uitvinding als enige licentienemer in een bepaald gebied, bijvoorbeeld voor een bepaalde toepassing, toe te mogen passen. Maak ook in dat geval goede afspraken.
Complexe onderhandelingen
Onderhandel dus altijd vooraf over wie er recht heeft op het octrooi en onder welke voorwaarden. Ook als je in eerste instantie helemaal niet verwacht een uitvinding te doen. Gaandeweg kan het goed zijn dat een expert die je inhuurt, toch een innovatie bedenkt die interessant genoeg is om te beschermen. Dan is het goed om daar al afspraken over te hebben in een contract.
De onderhandeling over een dergelijke contracten is complexe materie. Laat je dus altijd goed adviseren door een octrooigemachtigde. Een gespecialiseerde jurist kan vervolgens de afspraken vastleggen. Zo kun je met een gerust hart op het innoveren richten.
