Krijg ik een octrooi als ik iets op een nieuwe manier maak? | EP&C

Door Robbert-Jan de Lang 1 December 2022

octrooi op een bestaande product“Dat kan ik ook maken, alleen dan beter!” Denk je dat ook wel eens? Bijvoorbeeld bij een gebruiksvoorwerp of een manier om iets te maken. Ga vooral je gang. Je kunt namelijk gewoon een octrooi krijgen als je een product op een andere manier maakt. Belangrijk detail: je krijgt het octrooi dan niet op het product zelf. In dit blog leg ik je uit hoe het precies zit.

Kleffe lasagne

Ik ben een chemicus en omdat er bij koken veel chemische processen komen kijken, leg ik het je uit aan de hand van een voorbeeld over koken. Stel, je eet graag kant-en-klare lasagne. Lekker snel, geen rommel in de keuken en toch een volle maag. Je baalt er alleen van dat het zo zacht en klef is. Daarom ontwikkel je een nieuwe manier om kant-en-klare lasagne te maken.

Je experimenteert bijvoorbeeld door de lasagne eerst langere tijd op een lagere temperatuur en daarna een korte tijd op een hoge temperatuur in de oven te doen. Misschien gebruik je wel een siliconenvorm in plaats van de traditionele ovenschaal. Geen van de producenten van kant-en-klare lasagne maakt het product op deze manier. De werkwijze is dus nieuw en ook nog eens inventief. Precies de criteria voor een patent. Zo kun je dus een octrooi krijgen, terwijl het product zelf al bestaat.

Geen octrooi op het product

Maar stel nu dat u bij mij aanklopt en nog een stap verder wilt gaan. Je wilt ook een octrooi op de lasagne. Je hebt het immers nu op een unieke, nieuwe manier gemaakt. Dan moet ik je helaas teleurstellen. Het product lasagne bestaat al. Het is dus niet nieuw en inventief. Zolang het product hetzelfde blijft, is een octrooi op het uiteindelijke product niet mogelijk. Maar is het product zèlf ook anders, in dit bijvoorbeeld wat steviger en minder klef, terwijl de ingrediënten hetzelfde blijven, dan heb je nog een kans op die productclaim. Voorwaarde is dan dat dit meetbaar is. Bijvoorbeeld de hardheid van de lasagne. Zo’n claim noemen we dan een product-by-proces. Dit betekent: het door de werkwijze verkregen product. Dat je een nieuwe werkwijze hebt bedacht, betekent niet automatisch dat je ook een nieuw octrooieerbaar product heeft. Dus, werkwijze octrooieren: doen! Maar goed kijken of het product meegenomen kan worden.

Octrooi op proces ook zinvol

Denk niet te snel dat octrooieren dan dus geen zin heeft. Ook een kleine verandering bij een al bestaand product kan grote economische gevolgen hebben. Misschien zelfs wel meer dan een hele nieuwe uitvinding. Ik leg het weer uit met een voorbeeld uit de chemie. Denk aan aspirines. Die bestaan al en zijn dus niet nieuw. Daar kun je geen productoctrooi meer op krijgen.

Aspirine wordt vrij simpel gemaakt: de werkzame stofjes gaan in een ketel, roeren, aspirine van maken en klaar. Maar als je een manier vindt om aspirine te maken waardoor er minder restafval is en minder apparatuur nodig is, dan is het zeker de moeite waard om patent op die methode aan te vragen. Anderen kunnen die methode vervolgens niet gebruiken, zonder eerst met jou te praten over een licentie.

Samengevat: ja, je kunt een octrooi krijgen als je een bestaand product verbetert. Alleen niet op het eindproduct als dat hetzelfde blijft. Maar ook bij een verbeterde werkwijze is het de moeite waard om te onderzoeken of patenteren mogelijk is. Denk niet te snel dat dat zinloos is.

Twijfel je over octrooiering? Neem dan eens contact met op. Dan leg ik je de mogelijkheden uit.

Op werkdagen kun je tussen 14:00 en 17:00 uur ook met een van mijn collega’s chatten. De chat opent zich vanzelf als u naar www.epc.nl gaat. Vragen stellen kan ook per e-mail. Er zitten octrooigemachtigden klaar om binnen een werkdag uw vragen te beantwoorden.

New Call-to-action

Over de schrijver

Ik heb scheikunde gestudeerd in Utrecht en mijn promotieonderzoek geschreven over organische synthese. Voordat ik in 2004 bij EP&C begon als octrooigemachtigde, werkte ik bij KeyGene, een...

Lees meer over Robbert-Jan >