Het kan zomaar gebeuren: u heeft in uw fabriek al jarenlang een machine draaien die een product maakt op basis van een recept. Een chemische samenstelling, bepaalde voeding; in elk geval het resultaat van een mix van ingrediënten die u nooit heeft gedeeld met de buitenwereld. Toch ontdekt u ineens dat concurrent X hetzelfde doet. Sterker nog: concurrent X heeft er een octrooi op. U maakt dit product al 20 jaar, alleen wist u niet van elkaar dat u hetzelfde deed. Maakt u zich schuldig aan inbreuk als u deze werkwijze voortzet?
Formeel gezien misschien wel, maar in dit geval hoeft dat geen gevolgen te hebben. U kunt zich, als partij zonder patent, namelijk beroepen op het recht op voorgebruik. Een manier waarop zowel u, als concurrent X, door mogen gaan met de productie. Hiervoor moet u echter wel voldoen aan een aantal eisen.
Voorgebruik bij geheimhouding
Maar voor ik daar verder op in ga, doen we eerst een stapje terug: hoe kan het dat een partij een octrooi verleend krijgt op een werkwijze die niet nieuw is?
We zien dit soort situaties voornamelijk binnen de sectoren chemie en food. Hierin wordt veel gewerkt met recepturen. Waar u in het voorbeeld een recept geheimhoudt, kiest concurrent X voor een octrooi. Dat kan die krijgen, omdat uw werkwijze niet publiek bekend is. Het recept van X lijkt daarom nieuw – het is immers niet openbaar bekend - en inventief en dus geschikt voor een patent. Zo heeft niemand een wet overtreden en maakt u toch allebei hetzelfde.
Drie tips voor voorgebruik
Dat kunt u dus gelukkig allebei blijven doen, zolang u zich volgens de regels beroept op het recht op voorgebruik. Hiervoor is het van belang dat u, als partij zonder octrooi, uw werkwijze goed heeft gedocumenteerd. U moet aantonen dat u dit daadwerkelijk al die jaren op deze manier heeft gedaan. Het is daarom goed om, als u kiest voor de geheimhouding van een werkwijze of recept, in een vroeg stadium contact op te nemen met een octrooigemachtigde. Deze kan u helpen om de documentatie zo in te richten dat u later geen problemen krijgt met het recht op voorgebruik; dat u juridisch sterk staat. Hierbij letten we op drie dingen.
- We documenteren wat u maakt
- We documenteren sinds wanneer u dat maakt
- We documenteren hoe u dat maakt
Let wel op: met het recht op voorgebruik mag u deze specifieke werkwijze alleen in uw huidige bedrijf blijven uitvoeren. U kan de werkwijze niet verkopen, uitlicentiëren, overdragen of te ver uitbreiden. Alleen in het geval dat u uw bedrijf verkoopt, gaat het recht op voorgebruik mee naar de nieuwe eigenaar.
Werk samen met octrooigemachtigde
Ik zie veel ondernemers die wel een globaal begrip hebben van het concept van voorgebruik, maar die eigenlijk niet goed weten hoe en wanneer ze daar recht op hebben. Ze lopen een risico wanneer een concurrent een bepaalde werkwijze patenteert. In het ergste geval mag de geheimhoudende ondernemer die werkwijze uiteindelijk niet meer praktiseren. Daarom: maakt uw organisatie gebruik van geheimhouding van recepturen, werk dan samen met een octrooigemachtigde. Met goede documentatie voorkomt u problemen in de toekomst.
