Het kan zomaar gebeuren: Je hebt in jouw fabriek al jarenlang een machine draaien die een product maakt op basis van een recept. Een chemische samenstelling, bepaalde voeding; in elk geval het resultaat van een mix van ingrediënten die je nooit hebt gedeeld met de buitenwereld. Toch ontdek je ineens dat concurrent X hetzelfde doet. Sterker nog: concurrent X heeft er een octrooi op. Je maakt dit product al 20 jaar, alleen wist je niet van elkaar dat je hetzelfde deed. Maak je jezelf schuldig aan inbreuk als je deze werkwijze voortzet?
Formeel gezien misschien wel, maar in dit geval hoeft dat geen gevolgen te hebben. Je kunt zich, als partij zonder patent, namelijk beroepen op het recht op voorgebruik. Een manier waarop zowel jij, als concurrent X, door mogen gaan met de productie. Hiervoor moet je echter wel voldoen aan een aantal eisen.
Voorgebruik bij geheimhouding
Maar voor ik daar verder op in ga, doen we eerst een stapje terug: hoe kan het dat een partij een octrooi verleend krijgt op een werkwijze die niet nieuw is?
We zien dit soort situaties voornamelijk binnen de sectoren chemie en food. Hierin wordt veel gewerkt met recepturen. Waar je in het voorbeeld een recept geheimhoudt, kiest concurrent X voor een octrooi. Dat kan die krijgen, omdat jouw werkwijze niet publiek bekend is. Het recept van X lijkt daarom nieuw – het is immers niet openbaar bekend - en inventief en dus geschikt voor een patent. Zo heeft niemand een wet overtreden en maakt je toch allebei hetzelfde.
Drie tips voor voorgebruik
Dat kun je dus gelukkig allebei blijven doen, zolang je jezelf volgens de regels beroept op het recht op voorgebruik. Hiervoor is het van belang dat je, als partij zonder octrooi, jouw werkwijze goed heeft gedocumenteerd. Je moet aantonen dat je dit daadwerkelijk al die jaren op deze manier heeft gedaan. Het is daarom goed om, als je kiest voor de geheimhouding van een werkwijze of recept, in een vroeg stadium contact op te nemen met een octrooigemachtigde. Deze kan je helpen om de documentatie zo in te richten dat je later geen problemen krijgt met het recht op voorgebruik; dat je juridisch sterk staat. Hierbij letten we op drie dingen.
- We documenteren wat je maakt
- We documenteren sinds wanneer je dat maakt
- We documenteren hoe je dat maakt
Let wel op: met het recht op voorgebruik mag je deze specifieke werkwijze alleen in jouw huidige bedrijf blijven uitvoeren. je kan de werkwijze niet verkopen, uitlicentiëren, overdragen of te ver uitbreiden. Alleen in het geval dat je jouw bedrijf verkoopt, gaat het recht op voorgebruik mee naar de nieuwe eigenaar.
Werk samen met octrooigemachtigde
Ik zie veel ondernemers die wel een globaal begrip hebben van het concept van voorgebruik, maar die eigenlijk niet goed weten hoe en wanneer ze daar recht op hebben. Ze lopen een risico wanneer een concurrent een bepaalde werkwijze patenteert. In het ergste geval mag de geheimhoudende ondernemer die werkwijze uiteindelijk niet meer praktiseren. Daarom: maakt jouw organisatie gebruik van geheimhouding van recepturen, werk dan samen met een octrooigemachtigde. Met goede documentatie voorkom je problemen in de toekomst.
