Door de recente Brexit is het onzeker wanneer het unitair octrooi in werking treedt. Toch blijft het een revolutionaire vernieuwing waarmee bedrijven in één keer hun uitvindingen in vrijwel heel Europa kunnen beschermen. Dat scheelt veel geld en rompslomp. Toch schuilen er addertjes onder het gras die juist voor enorme kosten kunnen zorgen.
Dat komt doordat er nog veel onwetendheid is rondom de introductie van dit nieuwe octrooi. Het gevaar schuilt met name in de nieuwe rechtbank die wordt opgericht, legt Nederlands en Europees octrooigemachtigde Walter Hart uit. “Het Unified Patent Court (UPC) krijgt vergaande bevoegdheden. Deze rechtbank krijgt lokale afdelingen met lokale rechters. In de nieuwe situatie kan een Nederlandse onderneming die in Europa een product op de markt brengt, zomaar voor bijvoorbeeld de Italiaanse afdeling worden gedaagd wegens vermeende inbreuk op een octrooi van een Italiaanse producent. Het Nederlandse bedrijf ziet zich vervolgens geconfronteerd met een prijzige rechtsgang in de Italiaanse taal. Beslist de Italiaanse afdeling in het nadeel van de Nederlandse ondernemer, dan geldt die uitspraak -inclusief verbod- voor heel Europa en dus ook voor Nederland. Dit wordt een reëel risico”, aldus Hart.
Onervaren rechtbank
Maar ook ondernemingen die hun technologie in Europa hebben gepatenteerd lopen volgens hem risico. “Het nieuwe UPC biedt een nieuwe procedure voor de copy cats om het octrooi aan te vallen. De kwaliteit van deze nieuwe en dus onervaren rechtbank is nog niet getoetst. Bovendien zijn de termijnen voor het voorbereiden van de verdediging erg kort. Het is niet denkbeeldig dat een goed octrooi op een waardevolle uitvinding door het UPC toch anders wordt beoordeeld, met alle gevolgen van dien.”
Overgangsperiode
De risico’s kunnen volgens Hart wel worden beperkt. “Er is een overgangsperiode van in elk geval zeven jaar waarin bedrijven kunnen kiezen voor een zogenoemd opt-out. In dat geval blijft voor het betreffende octrooi de huidige situatie gehandhaafd. Echter, de default instelling is opt-in. Niets doen betekent dus dat het UPC automatisch zeggenschap zal krijgen over het octrooi. Dat is een revolutionaire wijziging waarvan weinigen zich de implicaties nog realiseren.”
Nietigheidsaanval
Bedrijven doen er daarom volgens hem goed aan om een opt-out voor hun belangrijkste octrooien te overwegen. “Dit voorkomt dat een concurrent direct een nietigheidsaanval opent op de belangrijkste octrooien in de hoop het door het nog onervaren UPC ongeldig verklaard te krijgen. In 2016 begint de zogenoemde sunrise periode, die vooraf gaat aan de inwerkingtreding van de wet. Hierin kan dit met een paar administratieve handelingen worden voorkomen.”
Onzekere tijden
Hart voorziet voor veel bedrijven onzekere tijden. “De belangrijkste remedie is voorbereid zijn op een aanval. Ken de octrooien van je concurrent. Zorg ervoor dat je kunt onderbouwen dat ofwel het octrooi nooit verleend had mogen worden, ofwel dat je eigen technologie niet onder het octrooi valt. Of val juist het octrooi van de concurrent op eigen initiatief direct na de verlening aan. Het is vaak niet mogelijk om het octrooi helemaal van tafel te krijgen, maar een kleine beperking van het octrooi kan al voldoende zijn om een simpele workaround mogelijk te maken.”